Roma
Roma zijn de grootste minderheid in Hongarije. Oorspronkelijk is deze bevolkingsgroep afkomstig uit west-India/Pakistan. Nadat ze door een Afghaans heerser werden verdreven hebben ze generaties lang een zwervend bestaan geleid, maar behielden wel een sterk groepsbesef.
Vanaf ongeveer 1400 groeide er een sterke stigmatisering van zigeuners: ze werden steeds meer als tweederangs en minderwaardig beschouwd. In WOII zijner rond een half miljoen zigeuners vermoord door de nazi’s. Zelfs in de huidige tijd worden zigeuners nog altijd als ongewenst beschouwd en schromen ‘beschaafde’ landen niet een harde deportatiepolitiek toe te passen om van het ‘zigeunerprobleem’ af te zijn.
In Hongarije is de rechts-extremistische Jobbik-partij sinds de laatste verkiezingen sterk naar voren gekomen. Zij geven openlijk de schuld van economische moeilijkheden in het land aan Roma en Joden.
Schrikbarend is de gelijkenis tussen de jeugdbeweging van deze partij en de Hitlerjugend uit de 30-er en 40-er jaren van de 20e eeuw, compleet met uniformen en parades en al. Dit laat iets zien van het gedachtegoed dat leeft in Hongarije: sterk nationalistisch met racistische neigingen jegens Roma. Zelf zullen ze dit nooit zo erkennen; het wordt vrij algemeen aanvaard dat Roma een ander (voor sommigen betekent dat: minder) soort mensen zijn. Veelal leven Roma in een afgezonderde wijk in een dorp of stad. Toch zijn de omstandigheden in Hongarije voor Roma een stuk beter dan in Roemenië. Ze wonen doorgaans in redelijk stevige huizen met verwarming, stromend water en electriciteit; terwijl je in Roemenië nog echte plaggenhutten tegenkomt waar hele gezinnen in leven. Ook qua voorzieningen en onderwijs zijn de Roma er in Hongarije beter aan toe dan in Roemenië. In Hongarije zijn er in het verleden van overheidswege verscheidene initiatieven geweest om de omstandigheden van Roma te verbeteren.
Ook vanuit de Europese Unie wordt er steeds meer aandacht op gericht (en geld beschikbaar gesteld) om hier iets aan te doen. In Roemenië komt dat echter nog maar mondjesmaat van de grond (om maar niet te spreken van Bulgarije, laat staan Moldavië). Veel hulp aan Roma is er doorgaans op gericht hen zo te veranderen dat ze zich aanpassen aan de gangbare maatschappij. En vaak heeft zulke hulp weinig succes, omdat het slechts om veranderingen aan de buitengaat gaat. Effectieve hulp moet zich richten op het hart van Roma en respect hebben voor hun eigenheid en cultuur. Echte verandering komt van binnenuit, en ik geloof dat alleen Jezus Christus in staat is om zo’n verandering te bewerken, ook bij Roma, zodat ze een hoopvolle toekomst krijgen en een metterdaad beter leven.